Сіла ў змесце, а не ў форме падачы слова
Медыкі ва ўсім свеце сцвярджаюць: калі доўга сядзець за камп’ютарам, то абавязкова з’явяцца праблемы са здароўем. Але ж, нягледзячы на ўсе папярэджанні, шмат часу моладзь праводзіць перад маніторам: перапісваемся з сябрамі, гуляем і нават зачытваемся папулярнымі раманамі ці навінамі перыядычнага друку.
З якім жа захапленнем я чытала раман амерыканскага пісьменніка Дэна Браўна “Код да Вінчы”! Нетыповыя сітуацыі перапляталіся з хваляваннем за галоўных герояў, напружаным сюжэтам і незвычайным фіналам. А ў працэсе займальнага чытання прысутнічаў адзін “мінус” – кніга была электроннай. Многія здзівяцца: “Што можа быць дрэннага ў электроннай кнізе? Гэта ж вельмі зручна, асабліва калі няма магчымасці знайсці традыцыйнае папяровае выданне”.
Бясспрэчна, пошук віртуальнай кнігі зручны, хуткі і не патрабуе фінансавых выдаткаў. Сярэдні кошт папяровай кнігі складае каля 100 тысяч рублёў, у той жа час сутачная абаненцкая плата за карыстанне інтэрнэтам значна меншая. Але пры чытанні электроннай кнігі я чамусьці адчувала дыскамфорт. Мне хацелася перагортваць старонку за старонкай, як у традыцыйнай кнізе, і нават тэкст успрымаўся зусім па-іншаму, быццам ён быў несапраўдным. Лавіла сябе на думцы, што мне хацелася не проста чытаць кнігу, але адчуваць яе праз шапаценне старонак і незвычайна прыемны водар друкарскай фарбы…
Пазней знайшла пацвярджэнне сваім меркаванням: з тым, што лепш усё ж чытаць папяровую кнігу, згадзіліся многія мае сябры. Хоць яны з віртуальным светам на “ты”, але ж не могуць уявіць кнігу ў іншым выглядзе, акрамя традыцыйнага. Для іх звыклая кніга лепш за электронную копію тым, што яна для чытача нібыта “жывая”: да яе можна дакрануцца, адчуваючы грубы пераплёт, “узрост” і запатрабаванасць кнігі. Адна сяброўка выказалася так: “Я не магу зразумець, як можна прачытаць вялікі твор, напрыклад, “Вайну і мір”, у электронным варыянце. На маю думку, сапраўдная кніга нават стварае атмасферу той рэальнасці, аб якой расказваецца ў творы”.
Цяпер кнігу можна не толькі чытаць, але і… слухаць! Дыскі з аўдыёкнігамі можна знайсці на бібліятэчных паліцах. Бібліятэкары кажуць, што гэта навамодная з’ява карыстаецца вялікім попытам, у асноўным, сярод моладзі. Старэйшыя ж чытачы аддаюць перавагу знаёмай кнізе з пажоўклымі ад часу старонкамі.
Супрацьстаянне назіраецца і паміж газетамі ды інтэрнэт-сайтамі. Многія перайшлі ўжо на бок віртуальнай прасторы. У асноўным – падлеткі і моладзь. А людзі старэйшага ўзросту ўсё яшчэ чэрпаюць інфармацыю з друкаваных выданняў.
Папера ці манітор? Рэальнасць ці віртуальны свет? Гэтыя і падобныя пытанні грамадства будзе задаваць яшчэ доўга. Асабіста я з вялікім нецярпеннем заўсёды чакаю чарговага прыходу вясковага паштальёна, з вялікім задавальненнем бяру ў рукі свежы нумар газеты ці часопіса. Калі ёсць вольны час, люблю “паблукаць” у інтэрнэце, знаходзячы нешта цікавае і невядомае. У першым і другім выпадку заўсёды лаўлю сябе на думцы: якую ўсё ж такі магутную сілу мае слова! І на другі план адыходзіць форма, застаецца толькі змест.
Кацярына РУТКОЎСКАЯ,
студэнтка 1 курса Інстытута журналістыкі БДУ,
г. Мінск.
“Вайна і мір” у фармаце doc
