Зіма, якая пахне… летам

На перакрыжаванні вуліц Савецкай і Міцкевіча ў абласным цэнтры нядаўна адкрыўся зімні сад Брэсцкага дзяржаўнага ўніверсітэта імя А.С. Пушкіна
Літаральна з першых хвілін існавання ён трапіў у рэйтынг самых прыгожых месцаў горада.
Гісторыя сцвярджае: правобразам і адначасова імпульсам да стварэння саду стала цяпліца з экзатычнымі раслінамі, арганізаваная выкладчыкамі педагагічнага інстытута ў далёкім 1965-м. Яна паспяхова заняла нішу практычнага дапаможніка ў падрыхтоўцы кваліфікаваных спецыялістаў. У 2003 годзе апеку над цяпліцай узяў міжфакультэцкі цэнтр экалогіі і прыродазнаўства, створаны ініцыятыўнай групай выкладчыкаў пры падтрымцы абласнога камітэта прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя. Узначаліла цэнтр Вольга Верамчук.
Адданая любімай справе жанчына і яе падапечныя гадамі выношвалі ідэю ператварэння невялічкай цяпліцы ў нешта маштабнае, унікальнае – напрацоўвалі вопыт, аналізавалі, даследавалі прыроду роднага краю, ландшафт, біялагічную разнастайнасць, прыходзілі да агульных вывадаў. Усё гэта ярка прадстаўлена ў васьмі вучэбна-метадычных комплексах, выдадзеных выкладчыкамі цэнтра. Вынікі складанай работы атрымалі ўхвалу былога міністра прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Лявонція Харужыка. Падчас яго візіту ў Брэст унікальная калекцыя цяпліцы ўжо налічвала больш за 250 розных відаў раслін. Тады ідэя рэканструкцыі непрывабнай знешне пасля шматлікіх гадоў эксплуатацыі цяпліцы залунала ў паветры з неверагоднай яснасцю. Фінансы таксама знайшліся. Па распараджэнні Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі ўніверсітэту выдзелілі 5 мільярдаў рублёў на рэалізацыю планаў.
Экспанаты са старой цяплічкі нікуды не дзеліся – усе яны знайшлі прытулак пад сучасным шкляным дахам цяперашняга зімняга саду. Новая аранжарэя разраслася да 500 экземпляраў. Тут “пасяліліся” трапічныя пальмы, дыннае дрэва, фікусы – рэдкія віды раслін з фондаў Цэнтральнага батанічнага сада, што ў сталіцы. Унікальную калекцыю кактусаў новаму музею прэзентаваў брастаўчанін Васіль Белан. Менавіта яго “гадаванцы” склалі аснову экспазіцыі “Пустыня”. Акрамя ўзгаданай кліматычнай зоны ў суседніх залах размясціліся тропікі і субтропікі.
– Калі да нейкай ідэі імкнуцца вельмі доўга, яе ўвасабленне абавязкова будзе прафесійным, – расказвае Вольга Верамчук. – Нашы даследаванні далі дарогу буйному праекту зімняга саду, ажыццявіць які дапамагла архітэктар Таццяна Мароз. Не варта забываць, што першапачаткова аб’ект планаваўся як вучэбна-метадычны комплекс для студэнтаў. У гэтым і ёсць яго ўнікальнасць, бо аранжарэй падобнага плану шмат, а наш варыянт – адзіны.
Сапраўды, у студэнтаў і іх выкладчыкаў з’явілася своеасаблівая лабараторыя для вывучэння цеплалюбівых раслін. Для тэарэтычных заняткаў нават ёсць аўдыторыя, абсталяваная па апошнім слове тэхнікі.
Што да гараджан – ім экскурсія па аранжарэі дазволіць запоўніць недахопы ў экалагічнай адукацыі. Дарэчы, у першыя дні пасля адкрыцця тут пабывала каля 500 аматараў прыроды. Мяркуючы па запісах у гасцявой кнізе, ніхто не быў расчараваны. Людзі параўноўвалі сад з маленькім раем, за вокнамі якога чараўніца-зіма ў імгненне вока наваражыла белыя, пухнатыя сумёты, размалявала шыбкі іскрыстымі ўзорамі, укрыла зямлю снежнай коўдрай. Ды калі зайсці ўсярэдзіну – атмасфера трапічных джунгляў ці спякотнай пустыні не пакідае ад лютай стыхіі і следу. Таму пакуль прыхільнікі цёплага надвор’я, дзеці сонца, маўкліва чакаюць змены сезонаў, сапраўдныя гурманы ўжо знайшлі куточак, дзе заўсёды будзе пахнуць летам.
Ніна ЛЕАНАВЕЦ, “НТ”.
Фота Міланы Харытонавай, БелаПАН.