За мужа

НЯХАЙ СУДЗІЦЬ НАРОД…
У адным калгасе паставілі вартаўніком вельмі добрага чалавека. Увосень трэба было яму вартаваць сцірту саломы.
А салома – такая рэч, што ў вёсцы патрэбна многім у гаспадарцы. Прыйдзе стары чалавек, дык пашкадуе яго вартаўнік і паддасць на плечы, а то і сам паднясе тую вязку.
Народ даведаўся пра салому, а дакладней – пра дабрыню вартаўніка, і праз некаторы час ад сцірты не засталося і следу.
Падумаў вартаўнік і пайшоў да старшыні калгаса з пакаяннем. Зайшоў і адразу з дзвярэй пытаецца: “Скажыце, таварыш старшыня, хто ў нас кіруе дзяржавай?” Старшыня і кажа: “Народ”. А вартаўнік кажа: “Ну, дык няхай і судзіць мяне народ!”
НЕ ПАРАЗУМЕЛІСЯ
Некалі ў вёсцы трымаць кароўку было нялёгка. Трэба было нарыхтаваць многа сена, бо толькі трыццаць адсоткаў ішло гаспадару, а семдзясят – у калгас. Лічыце: з дзесяці стагоў толькі тры на сваю карову. А калі няма сілы рабіць сена, а карову шкада збываць?
Вось так гадоў пяцьдзясят назад адна бабулька зрабілася зладзейкай. Папалася яна, калі на санках цягнула сена з фермы. Ды трапіла на вочы самому старшыні. Той давай яе распякаць ды на рускай мове: “Старая воровка” і г. д.  Астатнія словы я апускаю. Карацей, абазваў бабулю па-ўсякаму. Затым канфіскаваў і санкі, і вяроўку, і сена.
А пасля кажа: “Еще раз поймаю – обругаю последними словами!” А тут куды ўжо больш?! Увесь запас нецэнзурных слоў  вычарпаў. А бабцы ўсе словы зразумелыя, ды толькі не разумее, чаму старшыня гаворыць “вароўка старая” (у нашай мясцовасці замест “вяроўка” кажуць “вароўка”). “Не, сыночак, вароўка не старая – новая мая вароўка, але забірай, толькі санкі пакінь, бо ў суседа пазычыла”, – просіць яна.
ЗА МУЖА
Многа гадоў прайшло пасля той памятнай сустрэчы. Многа вады, як кажуць, сплыло. Але ў думках я часта вяртаюся ў той дзень, калі сустрэлася з цікавай, а, можа, некаму здасца – дзіўнай жанчынай…
Цямнела. Пасля кароткага прыпынку цягнік набіраў хуткасць. У акно не хацелася ўглядацца, бо ўжо з цяжкасцю можна было што-небудзь убачыць. У гэты час у купэ, у якім я сядзела ў адзіноце,  зайшла жанчына. Невысокая, прыгожая, сціпла апранутая,  дзесьці майго ўзросту. Будзе з кім пагаварыць. Ехаць жа яшчэ доўга. Пазнаёміліся.
Жанчыну звалі Наташа. У яе былі вельмі прыгожыя вочы – выразныя, чыстыя. Чалавек з такімі вачыма, думаю, не зможа падмануць, нават калі гэта і вельмі патрэбна. Наташа слухала маю гаворку ўважліва, а вось сама не спяшалася пра сябе расказваць. Тады я пачала распытваць. З яе адказаў  даведалася, што мая спадарожніца – фельчар, а вось едзе на сесію, бо вучыцца на фізмаце. Мяне гэта вельмі здзівіла, бо ў тыя часы не чуваць было, каб нехта атрымліваў другую адукацыю.
На запытанне Наташа адказала: “Мой муж – матэматык…” Я ўявіла вясковую школу і са смехам перапытала: “А для чаго вам дома два матэматыкі? Многа грошай атрымліваеце, што адзін не палічыць?” Наташа адказала: ”Вось пра гэта ў мяне пыталі ўсе знаёмыя, калі завочна пайшла вучыцца. Але я не магла ім сказаць, што муж хворы”. У мяне вырвалася: “Дык ён жа паправіцца”.
Наташа адвярнулася да акна, памаўчала, з цяжкасцю загаварыла: “Яго больш няма… Я ведала, што яму нядоўга засталося… Пра гэта адразу сказалі дактары, ды і я – медык… Вось і вырашыла працаваць за яго, у яго школе. Зараз там і працую…”  Я перавяла гаворку на іншае, бо бачыла, што ніякія словы тут не дапамогуць: такую бяду лечыць толькі час…
Раніцай на пероне вакзала мы развіталіся з Наташай. У той час, час атэізму, я не ведала пра Ксенію Пецярбургскую. Пазней, калі даведалася, дык адразу ўспомніла Наташу.
Галіна БАБАРЫКА,
Столінскі раён.