Студэнцкія атрады з’яўляліся“сэрцам” маладзёжнай арганізацыі. Немагчыма, расказваючы пра камсамольскі час, не ўзгадаць БАМ, працу моладзі ў калгасах і саўгасах. Пазней, у 70-я гады, упершыню працавалі атрады праваднікоў у цягніках, рэстаўратараў, медыцынскія атрады. У 1968 годзе пры Цэнтральным камітэце ЛКСМ Беларусі і абкамах камсамола былі створаны рэспубліканскі і абласныя штабы студэнцкіх атрадаў. Калі дагэтуль студэнты маглі падзарабіць і атрымаць рабочыя спецыяльнасці толькі летам, дык у 1975 го-дзе ўпершыню ў рэспубліцы ў Брэсцкім інжынерна-будаўнічым інстытуце (цяпер БрДТУ) былі створаны студэнцкія атрады для работы ў час зімніх канікул.
Значны ўклад у развіццё студатрадаўскага руху на Брэстчыне ўнесла моладзь палескага краю. Байцы інтэрнацыянальнага студэнцкага атрада “Дружба” Пінскага індустрыяльна-педагагічнага тэхнікума ўстанавілі помнік загінуламу ў 1947 годзе ад бандыцкай кулі сакратару Столінскага РК ЛКСМБ Уладзіміру Палавінку. У 1984 годзе былі створаны першыя педагагічныя атрады для працы ў піянерскіх лагерах. У той час у рэспубліцы дзейнічалі 20 калектываў бязвыплатнай працы. Сярод першапраходцаў быў першы інтэрнацыянальны атрад імя Аўгуста Сандзіна Пінскага індустрыяльна-педагагічнага тэхнікума, у складзе якога працавалі сем студэнтаў з Нікарагуа.
У 1970-я гады камандзірам Брэсцкага абласнога штаба студэнцкіх будаўнічых атрадаў быў Анатоль САВІЦКІ (на здымку), чалавек неардынарны і творчы. Ён і сёння ўспамінае, што ўступіў у камсамол у маі 1961 года, і з радасцю расказвае пра насычаны падзеямі камсамольскі шлях, які, здаецца, яшчэ не завяршыўся, бо, вядома ж, былых камсамольцаў не бывае.
– Цудоўных людзей у камсамоле было шмат, а таму і працавалася цікава, – узгадвае Анатоль Віктаравіч. – З некаторымі паплечнікамі нават цяпер сустракаемся па-сяброўску. Імёны многіх з актывістаў на слыху і цяпер: Валерый Міхееў, Уладзімір Зайцаў, Мікалай Паўлюковіч, Васіль Жук, Мікалай Прыступа, Міхаіл Куіш, Цімафей Базянкоў, Ніна Шпак, Іван Казулька…
І пералічваць можна доўга, ды ўсіх называць, пэўна ж, месца ў газеце не хопіць.
Студатрады ставілі сваёй мэтай не толькі заробак, але і выхаванне студэнтаў у духу творчага калектывізму і правільных, паважлівых адносін да працы. На іх ускладаліся задачы фарміравання высокіх маральных якасцей, пачуцця патрыятызму. У любой працы была ідэйная аснова і культурны аспект. Нашы суайчыннікі, не зважаючы на тое, дзе яны працавалі – у Гагарыне, на БАМе ці ў саўгасе на Брэстчыне, заўсёды ведалі, што робяць гэта на карысць вялікай дзяржавы, яе будучыні і дабрабыту.
За дзейнасцю маладога пераемніка камсамола Анатоль Савіцкі таксама сочыць. На яго думку, Беларускі рэспубліканскі саюз моладзі знаходзіцца на правільным шляху. Нават у творчасці Анатоля Савіцкага як паэта гэта тэма знайшла адлюстраванне. У адным з вершаў, прысвечаным ветэранам камсамола, ёсць такія радкі:
И молодежь не хуже,
чем вчера,
И им когда-то быть
на нашем месте.
Так скажем громко
комсомольское “Ура!”
Тому, что было, есть
и будет в чести.
Вольга СВІРЫДОВІЧ, “НТ”.
Фота аўтара.
Наш будатрад “ударным” называлі…
