Піяністка-Сяміспраўніца

Так Тамару Любаеву называла ў дзяцінстве мама – за імгненнае жаданне брацца за любую работу і займацца некалькімі справамі адначасна

“Асоба павінна развівацца гарманічна – да гэтага неабходна імкнуцца ў любым часе. І гэта заўжды было модна!”
ПРА СЯБЕ: раўненне на Шапэна

У сям’і настаўніка беларускай мовы Міхаіла Гаўрыліка і ўрача-педыятра Аляксандры Сямашка ўсе (а гэта тата, мама і дзве іх дачушкі) жылі хваляваннямі за маленькіх пацыентаў гаспадыні дома. А калі дзіця памірала (і такое, на жаль, здаралася!), сэрца шчымела не ў адной Аляксандры Іванаўны – таму зразумела, чаму яна была супраць таго, каб Ірына і Тамара ішлі па яе прафесійнай сцяжыне. “Не, – казала жанчына катэгарычна, калі пасля Тамашоўкі Брэсцкага раёна і Ружан сям’я асела ў Баранавічах, – паступайце лепш у мясцовае музвучылішча. Уяўляеце, якая прыгожая будзе ў вас работа? Музыка, радасць!..”
Спачатку малодшая, Тамара, вырашыла стаць піяністкай пасля дзіцячых практыкаванняў з бабулінай качалкай-прасам (былі некалі такія драўляныя рабрыстыя прыстасаванні). Следам за ёй старэйшая пайшла вучыцца па класе баяна.
Нашай гераіні пашанцавала з педагогамі. Прафесіяналам высокага класа была першы з іх – Рахіль Саулаўна Вяршубская. Яна аддана любіла сваю справу, хоць пры гэтым вылучалася строгасцю і патрабавальнасцю – ды такой, што дзеці, як кажуць, баяліся яе духу. Здаецца, і праз бясконца доўгую плынь гадоў чуецца незадаволены пачутай музыкай голас педагога: “Шапэн сачыніў гэты паланэз у 7 гадоў, а ты нават у 11 не можаш яго сыграць!”
Ды Рахіль Саулаўна цяжка хварэла і хутка яе не стала. Шкадуючы сваю настаўніцу, Тамара перажывала, хто будзе наступным яе педагогам: няхай бы Ларыса Мікалаеўна Лебедзева – такая яркая, прыгожая, бы свята! Зайшоўшы ў аўтобус, дзяўчынка загадала: “Калі кандуктар дасць шчаслівы білецік – жаданне збу-дзецца”. І што ж вы думаеце? Убачыўшы запаветныя, тыя самыя шчаслівыя лічбы на білеце, Тамара тут жа скамячыла яго і хуценька… праглынула, усміхаючыся: усё будзе так, як задумала!
Дзяўчынка захоплена займалася музыкай з Ларысай Мікалаеўнай. Яна не адводзіла зачараваных вачэй ад настаўніцы-прыгажуні. Калі ж занявесцілася, вусны і вочы стала фарбаваць гэтак, як яе любімы педагог.  У свабодныя ж хвіліны, затаіўшы дыханне, Тамара слухала аповеды англічанкі Ірыны Уладзіміраўны пра вандроўкі – асабліва ў Індыю. А сама вучаніца ў гэты час уяўляла сябе сцюардэсай, якая ўсюды лятае і абавязкова гуляе па Лондане –
недасягальным, як пазаземная цывілізацыя…
Шмат чаму Тамара навучылася ў Баранавіцкай спецшколе англійскай мовы, дзе выкладаліся і ўрокі працы. Яна з ахвотай асвойвала спачатку азы, а потым – сакрэты шыцця і вязання. Відаць, у дзяўчынку з нараджэння быў закладзены своеасаблівы ген рука-дзелля, і ён патрабаваў далейшага развіцця. А якой майстрыхай была яе родная цётка! Дык ці трэба дзівіцца таму, што Тамара ўжо ў 4 класе вязала сабе шапачкі (раней жа не было такога выбару моднага адзення, бы цяпер)? Паносіць
тыдзень – распусціць і з гэтых жа нітак звяжа капялюшык зусім іншага фасону. Вязала і шыла рэчы не толькі сабе, але сястры і маме, якая казала, замілавана гледзячы на малодшанькую: “Ах, ты ж мая піяністка-сяміспраўніца!..”

ПРА СПРАВУ: замест Лондана ў… Быцень
Пасля заканчэння музвучылішча Тамара атрымала размеркаванне ў Івацэвічы, а дакладней – у Быценскую дзіцячую музычную школу. І гэта здалося ёй сапраўднай катастрофай. Устаючы штодзень у 5 гадзін раніцы, яна спяшалася на цягнік і, вяжучы рукаў кофтачкі, аблівалася пякучымі слязамі…
Праўда, прыехаўшы ў школу, забывала пра крыўду на лёс – ёй, маладой летуценніцы, цікава было з дзецьмі, вучыць іх і дзяліцца сваімі ведамі. Калі ж праз месяц піяністку-модніцу, апранутую па тым часе ў дэфіцытны штруксавы плашч, пашыты сваімі рукамі, і чорную велюравую берэтку, перавялі выкладчыцай па класе фартэпіяна ў Івацэвіцкую дзіцячую музычную школу, яна сказала сабе: “Нічога страшнага. Адпрацую тры гады і толькі вы мяне тут бачылі!”
Але мінуў год, другі, трэці, з’явіліся перспектыўныя вучні, якіх Тамары хацелася давесці да выпуску, а потым, смяецца яна, – “любоў, галубы, замужжа”, і Любаева (прозвішча па мужу) канчаткова забылася пра ад’езд. Яна палюбіла Івацэвічы, а горад – яе. Маладая жанчына з галавой акунулася ў сям’ю і работу…
Ды жыццё не бывае бязвоблачным: час ад часу аптымістычна-яркія фарбы блякнуць, змяняючыся на шэрыя адценні ці ўвогуле адчайна-змрочную чарноту. Калі Тамары споўнілася 27, памерла маці. Як жа цяжка было прывыкаць жыць без матулінай падтрымкі і ласкавага звароту: “Дачушка мая!” Ніхто больш не чакаў яе так, як умела чакаць толькі мама… Таму, калі пазнавата ўжо, у 40, у яе з мужам жыцці заззяла сонейка па імені Маргарыта, жанчына не скупілася на любоў. З першага дня яна імкнецца даць дачушцы ўсё, каб тая ніколі не адчувала сябе ў жыцці бездапаможным птахам…
Дарэчы, Рыта таксама займаецца па класе фартэпіяна ў мамінай школе. Праўда, 15-гадовая дзяўчына не лічыць прафесію музыканта самай лепшай – марыць рабіць кліпы. І хоць для яе бацькоў гэты сюрпрыз не з прыемных, ды Тамара Міхайлаўна не пераконвае дачку ў зваротным: кожны павінен зрабіць свой выбар. А ламаць мару… Навошта? Ці варта гэтага самага каштоўнага – дзіцячага даверу і любові?..

Працяг чытайце ў друкаваным варыянце газеты (№ 11 за 9 сакавіка 2012 года)