Што дапаможа выпускнікам правільна знайсці сваю прафесію?

Адным з найважнейшых пытанняў, якое хвалюе выпускнікоў школ і іх бацькоў, з’яўляецца выбар будучай прафесіі. Бо гэта той фактар, які вызначае ўсё наступнае жыццё чалавека.
Я  вучуся ў Баранавіцкім ліцэі №1 у 11 класе. Сёлета перада мной паўстала пытанне: кім я бачу сябе ў будучыні? Вельмі складана было вызначыцца з выбарам,  бо жадаю не толькі рэалізаваць свае амбіцыі і мары, але мець годны заробак. Адзінае, што дакладна ведала на той момант: мне падабаецца пісаць.  Вырашыла напісаць невялікі артыкул і паказаць яго знаёмай журналістцы. Вядома, у маёй рабоце былі недахопы, але ў цэлым матэрыял аказаўся нядрэнны. Узважыўшы ўсе “за” і “супраць”, вырашыла стаць журналістам. Бо гэта такая цікавая, важная і патрэбная прафесія, хоць  і складаная.
Заадно пацікавілася, як мае аднагодкі спраўляюцца са складанай задачай выбару будучыні. У сваім класе правяла анкетаванне і высветліла: многім падабаюцца творчыя прафесіі – дызайнер, акцёр, журналіст. Аднак большасць усё ж абралі перспектыўныя і высокааплатныя: эканаміст, менеджар, юрыст… Амаль кожны ўжо вызначыў для сябе ВНУ, дзе хацеў бы вучыцца. Толькі 10 працэнтаў яшчэ не вырашылі, куды будуць паступаць. Практычна ўсе мае аднакласнікі займаюцца з рэпетытарамі – магчыма, таму, што  адчуваюць  недахоп ведаў, а можа, лічаць,  што адна школа не зможа даць дастаткова для паспяховага паступлення.
Выявіўшы, што большая частка маіх аднагодкаў вызначылася з прафесіяй, спытала, хто дапамог ім у гэтым. Значную ролю адыгралі тэсты, якія  нам прапанавала прайсці школьны псіхолаг Вольга Быцко. Вырашыла спытаць у яе, што яшчэ можа паўплываць на прафарыентацыю.
– Прафарыентацыя – гэта сістэма падрыхтоўкі моладзі да вольнага і самастойнага выбару прафесіі, закліканая ўлічваць індывідуальныя асаблівасці кожнай асобы, – патлумачыла Вольга Юльянаўна. – Добра дапамагаюць вызначыцца з будучай прафесіяй тэсты. Прайсці іх можна ў навучальнай установе або ў інтэрнэце. Не варта ігнараваць дні адчыненых дзвярэй, якія традыцыйна праводзяць у навучальных установах. Шмат інфармацыі можна знайсці ў інтэрнэце.
Вельмі важна ўлічваць запатрабаванасць той або іншай прафесіі на рынку працы. Мабыць, цяпер найбольш запатрабаваныя работнікі, якія спецыялізуюцца на IT-тэхналогіях і праграмаванні. Большасць кампаній ствараюць свае сайты, якія трэба падтрымліваць.
Далей – гандлёвы прадстаўнік. Гэта цяжкая работа, далёка не ў кожнага атрымаецца ездзіць ад крамы да крамы, прымаючы заказы і адвозячы замоўлены раней тавар. Аднак тыя, хто дасягнуў поспеху на гэтай ніве, зарабляюць нядрэнныя грошы. Цікавыя і карысныя таксама прафесіі бухгалтара і юрыста. Праблема толькі ў тым, што ў гэтых сферах вялікія грошы зарабляюць выключна прафесіяналы высокага класа.
Шмат вакансій хаваецца за абцякальным словам “менеджар”. Менеджар па рабоце з кліентамі, менеджар па персанале, па рэкламе, па продажах і іншыя. Вельмі запатрабаваныя спецыялісты па персанале і падборы кадраў. Прафесія ўрача прэстыжная заўсёды. Крэдытныя эксперты, фінансавыя аналітыкі і іншыя спецыяльнасці, звязаныя з фінансамі, аплачваюцца заўжды годна. Спецыяльнасць “Гасцінічны сэрвіс і турызм” можна назваць адной з самых перспектыўных і таму запатрабаваных на сённяшні дзень.
Безумоўна, ставіцца да выбару прафесіі трэба адказна і сур’ёзна. Калі ж цяжка вызначыцца самому, дык прыслухайцеся да парад школьнага псіхолага ці пагаварыце з іншым кампетэнтным спецыялістам. У дзяцінстве мы часта гулялі ў розныя прафесіі, але забавы скончыліся, час рабіць выбар. І няхай ва ўсіх выпускнікоў ён будзе ўдалы.
Аляксандра ГУЛІЦКАЯ,
гурток “Экажурналістыка”,
г. Баранавічы.